In mijn blogs zal ik regelmatig ingaan op opvallende resultaten uit het onderzoek dat ik aan de Economische Faculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam uitvoer. Deze blog behandelt de relatie tussen de leeftijd van gebruikers van bus, tram en metro en hun tevredenheid over het openbaar vervoer (OV).
Het beeld dat in de media en de publieke opvatting overheerst is dat van ‘ouderdom komt met gebreken’ en ‘hoe ouder hoe ongelukkiger’. Dit beeld verdient echter nuancering. Onderzoek wijst uit dat mensen vrij gelukkig zijn wanneer ze volwassen worden en dat het geluk inderdaad daarna afneemt, tot aan een dieptepunt rond 50-55 jaar. Maar dat onderzoek laat ook zien dat na dat dieptepunt rond je 55e, het geluksgevoel vervolgens weer toeneemt. Ouderen van rond de 80 jaar voelen zich zelfs het gelukkigst van alle leeftijdsgroepen! Dit genuanceerde algemene beeld over geluk van ouderen past wonderwel goed op de uitkomsten van een analyse naar de tevredenheid van reizigers in bus, tram en metro. Nu kan je natuurlijk geluk en tevredenheid niet geheel over één kam scheren, maar de begrippen zijn nauw gerelateerd. In het kader van mijn onderzoek aan de VU blijkt dat de klanttevredenheid over het OV significant toeneemt naarmate men ouder wordt. Juist de groep jonger dan 18 jaar is zeer ontevreden over het openbaar vervoer! Tot het 40e levensjaar neemt de klanttevredenheid steeds ietsje toe, maar niet spectaculair. De grote sprong komt na de 40. De groep 41 tot 64 jaar rapporteert een tevredenheid die 0,3 punt hoger ligt (op een schaal van 1 tot 10 is dit zeer aanzienlijk) dan de groep jonger dan 18 jaar. De klanttevredenheid van de groep ouder dan 65 jaar ligt zelfs ruim 0,6 punt hoger dan die van de groep jonger dan 18! Ik heb ook geanalyseerd welke aspecten van het openbaar vervoer nu met name bijdragen aan de hoge klanttevredenheid van ouderen. Ook daar een opvallende uitkomst: het blijkt dat ouderen met name zeer tevreden zijn over de prijs van het kaartje, over de netheid van het voertuig en over hoe frequent het OV rijdt. Vinden ouderen het OV dan blijkbaar ‘goedkoop’? Dat kunnen we helaas niet uit deze resultaten halen, maar we zien wel dat ze extreem tevreden zijn. Dat zal ongetwijfeld samenhangen met allerlei kortingen die voor ouderen gelden zoals bijvoorbeeld de ‘roze’ OV chipcard en het gratis OV voor ouderen buiten de spits dat in veel gemeenten wordt gehanteerd. Dit alles natuurlijk in relatie tot het besteedbaar inkomen van ouderen. NB. in feite stoelt deze positieve discriminatie van ouderen op een inmiddels achterhaald beeld dat ouderen zielig zijn en weinig te besteden hebben. Beleidsmakers zouden eens van bril moeten wisselen. Concluderend: ouderen zijn blijkbaar gelukkig en tevreden! Dat beeld zou ik graag wat meer in de media terugzien. Met dat vooruitzicht zie ik er volstrekt niet tegenop om zelf ouder te worden.